Sklep z artykułami spożywczymi jest bardzo trudnym obiektem do ochrony przed szkodnikami. Do sklepu przyjmowane są towary od najróżniejszych dostawców. Razem z produktami spożywczymi niektórych dostawców mogą być wprowadzone szkodniki, które w sklepie znajdują doskonałe warunki do dalszego rozwoju: ciepło, liczne kryjówki, wodę i różnorodny pokarm.

Ochrona sklepów Skuteczny program ochrony sklepów przed organizmami szkodliwymi nie jest prosty do wdrożenia, gdyż obejmuje szereg działań, często wymagających specjalistycznej wiedzy. Każdy program składa się z następujących elementów:

  •  inspekcja przyjmowanych towarów;
  • inspekcja pomieszczeń sklepu i terenu wokół niego;
  • właściwe praktyki magazynowania;
  • zabiegi higieniczne;
  • monitorowanie i zwalczanie szkodników.

Inspekcja przyjmowanych towarów. Do najważniejszych czynności, jakie należy wykonywać,  zalicza się dokładną inspekcję przyjmowanych towarów. Osoby przyjmujące towar muszą ukończyć szkolenie, na którym nauczą się rozpoznawania śladów aktywności szkodników należących do roztoczy (rozkruszki), owadów i gryzoni oraz nazywania ich do gatunków. Źródłem ich wiedzy o szkodnikach są nie tylko szkolenia, ale również publikacje pojawiające się w pismach branżowych. Zdobytą wiedzę powinni pogłębiać samokształceniem. Znając szkodniki mogą oni przeprowadzić dokładną inspekcję produktów przyjmowanych do sklepu.

 Gdy stwierdzone zostaną szkodniki, albo uszkodzone i zaatakowane przez szkodniki produkty, wtedy należy je odizolować od innych, a fakt zgłosić kierownictwu. Uszkodzone i zajęte przez szkodniki produkty należy jak najszybciej zwrócić do dostawcy zgodnie z ustalonymi procedurami. Nie należy ich przechowywać na zapleczu i na półkach sklepowych. Drzwi pomieszczenia, do którego składowane są produkty, powinny być zamknięte cały czas, z wyjątkiem przyjmowania dostawy.

Inspekcja pomieszczeń sklepu. Pomocnym dokumentem w czasie regularnych inspekcji może być poniższa „Karta inspekcji pomieszczeń i terenu wokół sklepu”. Dokładna inspekcja pomieszczeń sklepu powinna określić czynniki, jakie sprzyjają szkodnikom, a tym samym utrudniają ich zwalczanie, stąd do głównych jej  zadań należy:

  • określenie, czy na terenie sklepu i w jego pomieszczeniach występują szkodniki i jakie;
  • rozpoznanie stopnia zagrożenia ze strony szkodników;
  • poznanie dróg, którymi szkodniki mogą dostać się na teren zakładu i do wewnątrz budynków;
  • określenie, czy na terenie sklepu i w jego pomieszczeniach szkodniki znajdują korzystne warunki do rozwoju.

Obserwacje i dane zebrane w czasie inspekcji pomieszczeń sklepowych będą potrzebne do określenia działań mających na celu wdrożenia systemu monitorowanego zwalczania szkodników w sklepie, metody najskuteczniej zabezpieczającej sklep przed szkodnikami.

Magazynowanie. Tylko część przyjętego towaru jest wystawiana na sprzedaż na półkach i wystawie sklepowej. Większość produktów spożywczych jest przechowywana w magazynie sklepu. Podczas magazynowania ważne jest przestrzeganie podstawowych zasad. Półki, palety, pudła należy trzymać z dala od ściany i podłogi, aby możliwe było czyszczenie i przeprowadzenie potrzebnych zabiegów chemicznych. Należy zawsze zachować przynajmniej 40-50 cm odległość towaru od ścian i 15-20 cm od podłogi. Nie można składować towarów bezpośrednio na podłodze.

W sklepie szczególnie ważna jest właściwa rotacja towarów. Zawsze należy przestrzegać zasadę FIFO, co oznacza, że to, co „pierwsze weszło, pierwsze wyszło”. Towar, który został jako pierwszy przyjęty do sklepu, musi być pierwszy wystawiony na sprzedaż. Zasada FIFO nie obowiązuje w magazynie, ale również  w części sklepu, w której prowadzona jest sprzedaż.

W magazynie należy przechowywać tylko opakowane produkty. Produkty, które zostały stwierdzone, że są zanieczyszczone szkodnikami po wyłożeniu na półkach, nie można przechowywać w magazynie.

Zabiegi higieniczne. W każdym sklepie ważnymi czynnościami ograniczającymi występowanie szkodników są zabiegi związane z utrzymaniem higieny: sprzątanie, mycie i czyszczenie. Aby zapewnić wysoki poziom czystości pomieszczeń sklepowych należy w nich wyodrębnić : (a) ogólne powierzchnie do sprzątania – doki wyładunkowe, magazyn, wnęki magazynowe, półki, pokoje wypoczynkowe (socjalne), a także (b) powierzchnie krytyczne, do których zalicza się wystawę, półki sklepowe, powierzchnie pod półkami i pod gondolami, spod których resztki produktów należy regularnie usuwać. Powierzchnie ogólne należy codziennie sprzątać, myć i czyścić, a powierzchnie krytyczne – przynajmniej raz w miesiącu.

Produkty rozsypane należy zbierać odkurzaczem przemysłowym. Zebrane odkurzaczem śmieci trzeba usuwać natychmiast ze sklepu, a podczas sprzątania opakowania i towary zanieczyszczone szkodnikiem należy wynieść z pomieszczeń i niszczyć. Należy też zadbać o to, aby narzędzia do sprzątania były utrzymywane w czystości. Zbiorniki na śmieci powinny znajdować się z dala od budynku, najlepiej 15 m od drzwi. Zbiorniki na śmieci należy zabezpieczyć przed dostępem owadów i gryzoni.

Zabiegi higieniczne stanowią zasadniczą część każdego programu zwalczania szkodników, a właściciel sklepu odpowiedzialny za utrzymanie wysokiego standardu higieny.

Monitorowanie i zwalczanie szkodników. W każdym sklepie należy wyznaczyć i przeszkolić  pracownika (koordynatora) w dziedzinie podstaw dezynsekcji i deratyzacji, który kontaktować się będzie z technikami firmy zewnętrznej, zajmującej się zwalczaniem organizmów szkodliwych (DDD, dezynfekcja, dezynsekcja i deratyzacja), oraz koordynować będzie prowadzone zabiegi zwalczania. Koordynator monitoruje i ocenia usługę zwalczania szkodników.

Zewnętrzna firma DDD monitoruje szkodniki biegające, latające, magazynowe oraz gryzonie, a po stwierdzeniu szkodników w pomieszczeniach sklepu przeprowadza zabiegi mające na celu ich wytępienie.

W celu monitorowania szkodników biegających rozmieszczane są pułapki lepowe na owady biegające: rybiki, karaczany, biegaczowate i inne. Pułapki lepowe na owady biegające rozmieszcza technik firmy DDD w miejscach, w których chętnie mogą zajmować szkodniki. Wszystkie wyłożone pułapki nanosi na plan sytuacyjny sklepu.

Pułapki na owady biegające są przeglądane co tydzień w okresie wysokiej aktywności owadów biegających oraz raz w miesiącu w pozostałych porach roku. Podczas przeglądu pułapek wyłapujących owady biegające zawsze należy ocenić, czy wszystkie pułapki lepowe są we właściwych miejscach, wymienić uszkodzone, zanieczyszczone oraz wypełnione owadami pułapki na nowe, policzyć schwytane owady, określić ich gatunek (lub grupę), a zużyte pułapki usunąć ze sklepu (traktować odpady komunalne, bo pułapki z atraktantem nie zawierają insektycydu).

Po stwierdzeniu szkodników technik wykonuje zabieg dezynsekcji preparatem posiadającym odpowiednie zezwolenie i rejestrację wg zaleceń i norm zużycia podanych w etykiecie. Przeciwko karaczanom może zastosować trutki pokarmowe w formie żelu. Wtedy umieszcza żel w typowych miejscach występowania karaczanów (szpary, szczeliny, okolice rur kanalizacyjnych, wodociągowych, zlewów, umywalek i okapów).

Monitorowanie szkodników latających prowadzone jest za pomocą lamp owadobójczych, które skutecznie wyłapują owady latające: muchówki, sieciarki, chrząszcze, motyle i inne. Technik firmy DDD wskazuje miejsca, w których uprawniony pracownik zakładu zainstaluje lampy owadobójcze. Planując rozmieszczenie lamp owadobójczych powinien zwrócić uwagę na:

  • drogi przedostawania się owadów do pomieszczeń sklepowych;
  • miejsca, w których owady będą reagować na światło;
  • wysokość zamontowania lamp owadobójczych (do 2 – 3 m);
  • miejsca instalacji lamp owadobójczych, które są bezpieczne dla produktów (co najmniej 10 m od otwartych produktów oraz 3 m od zabezpieczonych produktów).

Lampy owadobójcze należy oznaczyć kolejnymi numerami, a ich usytuowanie należy nanieść na plan sytuacyjny sklepu. Lampy owadobójcze powinny świecić w sklepie przez 24 godziny na dobę przez wszystkie dni w roku. Lampy owadobójcze należy przeglądać co tydzień w okresie wysokiej aktywności owadów latających i raz w miesiącu w pozostałych porach roku. Podczas sprawdzania lamp owadobójczych należy ocenić ich stan techniczny i określić, czy należy wymienić świetlówki (jarzeniówki 1x w roku muszą być wymieniane). Zabite owady należy policzyć i określić ich gatunek lub przynależność grupową. Martwe owady należy usuwać z tac, traktując je jako odpady komunalne.

        Jeżeli przedstawiciel firmy DDD stwierdzi wysoką aktywność owadów latających wokół budynku i w pomieszczeniach sklepu, wówczas stosuje następujące metody zwalczania:

  • wykonuje zabieg dezynsekcji tworząc opaskę owadobójczą na zewnątrz budynku stosując produkt biobójczy o działaniu kontaktowym;
  • wykonuje zabieg opryskiwania ścian wybranych budynków, śmietnika, a także powierzchni posadzki przy otworach drzwiowych, na których przebywają szkodniki preparatem rezydualnym;
  • stosuje preparat larwobójczy (larwicyd) w miejscach, gdzie  owady latające znalazły dogodne do rozwoju warunki;
  • instaluje tablice lub taśmy lepowe przy śmietniku;
  • instaluje karmniki z preparatem owadobójczym o działaniu żołądkowym;
  • wykonuje zabieg dezynsekcji opryskując wybrane partie ścian pomieszczeń, na których przebywają muchy, stosując preparat z grupy pyretroidów;
  • wykonuje zabieg dezynsekcji przez zamgławianie stosując metodę ULV preparatem nierezydualnym;
  • lokalizuje i usuwa gniazda os, a miejsce po usunięciu gniazda os lub szerszeni opryskuje rezydualnym insektycydem;
  • wykonuje akcję niszczenia os zatrutymi przynętami.

Monitorowanie szkodników magazynowych prowadzone jest za pomocą pułapek feromonowych lub z atraktantem pokarmowym. W tym celu należy rozmieścić np. 20 pułapek na szkodniki magazynowe: chrząszcze (feromony, atraktanty pokarmowe) i motyle (feromony). Pułapki te należy ustawić/zawiesić w planie „siatki” w sklepie. Pułapki na szkodniki magazynowe muszą być sprawdzane co tydzień przez przeszkolonego pracownika sklepu i raz w miesiącu przez technika firmy DDD, który nie tylko ocenia stan techniczny pułapek, oczyszcza je z martwych owadów, ale także określa ich liczbę i gatunek. Na podstawie zebranych danych technik powinien sformułować wnioski i zalecić działania korygujące dotyczące np. niewłaściwego sprzątania, złych procedur magazynowania, problemów związanych z usuwaniem odpadków i śmieci, stanu otoczenia, itp. Pracownik sklepu (koordynator) informuje o tych problemach właściciela i nadzoruje wdrażanie działań naprawczych.

Jeżeli przedstawiciel firmy DDD stwierdzi występowanie szkodników magazynowych w pomieszczeniach sklepowych i budynku może zastosować jedną z następujących metod zwalczania:

  • produkt jak najszybciej usunąć z pomieszczenia sklepu i zniszczyć, a rozsypane jego resztki na podłodze pomieszczenia dokładnie posprzątać odkurzaczem przemysłowym;
  • wymrozić przez 6 dni w temperaturze -18oC mniejsze partie innych produktów, które nie są zanieczyszczone szkodnikami, a tylko mogą być podejrzewane, że są zasiedlone przez pojedyncze szkodniki magazynowe;
  • większe partie produktu zaatakowane przez szkodniki magazynowe usunąć z magazynu i przeprowadzić zabieg fumigacji fosforowodorem w gazoszczelnym pomieszczeniu znajdującym się z dala od sklepu, jego biur i pomieszczeń socjalnych;
  • opróżniony magazyn (pomieszczenie, miejsce) poddać zabiegom zamgławiania, odymiania lub opryskiwania produktami biobójczymi lub środkami ochrony roślin.

Pod koniec każdego roku pracy pracownik firmy DDD powinien przygotować wykres obrazujący aktywność szkodników w sklepie, a wnioski z tego wykresu musi przedyskutować z koordynatorem ds. zwalczania szkodników i określić działania naprawcze. Takie postępowanie jest zgodne z zasadami systemu HACCP.

W programie monitorowania i zwalczania gryzoni stosowane są pułapki żywołowne (mechaniczne), pułapki klejowe i pułapki zatrzaskowe. Urządzenia te nie zawierają rodentycydów i powinny być rozmieszczane we wszystkich pomieszczeniach sklepu. Pułapki na gryzonie powinny być sprawdzane co tydzień przez przeszkolonego pracownika sklepu i raz w miesiącu przez firmę DDD. Pułapki na gryzonie powinny być podczas sprawdzania oznaczone datą inspekcji i zawsze czyszczone. Dane zebrane podczas inspekcji urządzeń służących do monitorowania gryzoni należy dokumentować i dyskutować z koordynatorem.

W pomieszczeniach sklepowych, w których wyłożona jest żywność, nie wolno stosować zatrutych przynęt (rodentycydów) do monitorowania mysz i szczurów. Gryzoniobójcze produkty biobójcze wprowadzane są do klepów tylko wtedy, gdy stwierdzona zostanie aktywność gryzoni, co określa się jako „sytuację awaryjną”.

Zakończenie. Chemiczne zwalczanie roztoczy, owadów i gryzoni przeprowadza się po stwierdzeniu sytuacji awaryjnej, tylko po dyskusji z właścicielem i za jego zgodą i wiedzą. Zgodnie z zasadami integrowanych metod zwalczania (IPM) najpierw powinny być wybierane środki i sposoby ich stosowania, które są szczególnie bezpieczne w użyciu, np. zamiast opryskiwania przeciwko prusakom wykonuje się wykładanie kropelek żelu.

Po wykonanym zabiegu chemicznym koniecznie należy kontynuować monitorowanie aktywności szkodników. Monitoring powinien wskazać postępy w zwalczaniu szkodników.

Prof. dr hab. Stanisław Ignatowicz

SGGW, Katedra Entomologii Stosowanej, Warszawa

 


Świadczymy usługi DDD dezynsekcji, dezynfekcji, deratyzacji na terenie miast:

PODKARPACIE:

Baranów Sandomierski, Besko, Brzozów, Dębica, Dubiecko, Dukla,Dynów, Frysztak, Głogów Małopolski, Horyniec Zdrój, Iwonicz Zdrój, Jarosław, Jasło, Kolbuszowa, Komańcza, Kraczkowa, Krasiczyn, Krempna, Krościenko, Krosno, Łańcut, Lesko, Leżajsk, Lubaczów, Lutcza, Mielec, Myczkowce, Nowa Dęba, Nowy Żmigród, Pilzno, Polańczyk, Prałkowce, Przemyśl, Przeworsk, Radomyśl Wielki, Radymno, Ropczyce, Rudawka Rymanowska, Rudna Mała, Rymanów, Rymanów-Zdrój, Rzeszów, Sanok, Sieniawa, Solina, Stalowa Wola, Strzyżów, Tarnobrzeg, Tyczyn, Tylawa, Uherce Mineralne, Ustrzyki Dolne

MAŁOPOLSKA:

Alwernia, Andrychów, Biecz, Bochnia, Brzesko, Brzeszcze, Bukowno, Dąbrowa Tarnowska, Dobczyce, Gorlice, Grybów, Jordanów, Kalwaria Zebrzydowska, Kraków, Krynica, Krzeszowice, Libiąż, Limanowa, Maków Podhalański, Miechów, Mszana Dolna, Muszyna, Myślenice, Niepołomice, Nowy Sącz, Nowy Targ, Nowy Wiśnicz, Oświęcim, Piwniczna Zdrój, Miasto Proszowice, Rabka, Skała, Skawina, Sławków, Słomniki, Stary Sącz, Beskidzka, Sułkowice, Szczawnica, Świątniki Górne, Tarnów, Trzebinia, Tuchów, Wadowice, Wieliczka, Wolbrom, Zakopane, Zator, Żabno

ŚWIĘTOKRZYSKIE

Bodzentyn, Busko Zdrój, Ćmielów, Działoszyce, Jędrzejów, Kazimierza Wielka, Kielce, Kunów, Opatów, Ostrowiec Świętokrzyski, Ożarów, Pińczów, Połaniec, Sandomierz, Sędziszów, Skalbmierz, Starachowice, Staszów, Zawichost

LUBELSKIE

Janów Lubelski, Biłgoraj

ŚLĄSKIE

Bielsko-Biała, Żywiec, Wisła, Czechowice-Dziedzice, Skoczów, Cieszyn, Jastrzębie Zdrój, Pszczyna, Tychy, Żory, Mikołów, Mysłowice, Katowice



 


509 850 612

Dezynsekcja Dezynfekcja Deratyzacja Profesjonalne Usługi MORTYL Firma zwalczająca prusaki, karaluchy, zwalczanie pluskiew, pcheł, meszek, zwalczanie szkodników żywności oraz szkodników magazynowych. Specjalizujemy się również w usuwaniu gniazd os i szerszeni – Rzeszów - województwo podkarpackie. Zwalczanie rybików, pcheł, odkomarzanie, zwalczanie komarów metodą zamgławiania, ozonowanie mieszkań i samochodów. Fumigacja, zabezpieczenie obiektu przed szkodnikami, System Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli, Program Zwalczania Szkodników (HACCP, IFS/BRC, AIB) Zwalczanie kretów, myszy, nornic.

Copyright © Mortyl 2020